"... είμαι ένας άντρας σαράντα κομμάτια, άθαφτος, που δεν μπορεί να αναπαυτεί, είμαι ένα κορίτσι, διαμελισμένο και σπιλωμένο, είμαι ένα στόμα που χάσκει και τραβάει τις σάρκες σας και δεν μπορεί να ησυχάσει..."

Δεκάδες ευρωπαϊκές φρεγάτες και άλλου είδους πλοία, στρατιωτικά ή αναψυχής, βρίσκονταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Σμύρνης. Αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά και δεν συμμαζεύεται. Δεκάδες πλοία με δεκάδες ή εκατοντάδες επιβάτες το καθένα. Τόσοι άνθρωποι, παρφουμαρισμένοι, ψυχροί, ανεδαφικοί, που παρακολουθούσαν εν είδει θεάματος το μακελειό. Κτίρια απαλλοτροιώνονταν και καίγονταν, περιουσίες καταστρέφονταν, άνθρωποι βασανίζονταν, αποκεφαλίζονταν, διαμελίζονταν, βιάζονταν, όχι μόνο στα ενδότερα της πόλης αλλά και στα περίχωρα και την παραλία της. Στην παραλία, μπροστά στα πεινασμένα για αιματηρό θέαμα μάτια της Συμμαχικής αφρόκρεμας αλλά και μέρους του ελληνικού στόλου. Και όταν κάποιοι κατάφεραν να ξεφύγουν από το λουτρό αίματος, μπάρκαραν σε κάτι καρυδότσουφλα και κατευθύνθηκαν προς τα ευρωπαϊκά πλοία, σίγουροι πως θα βρουν κάποιου είδους άσυλο στα καταστρώματά τους. Αλλά πλανήθηκαν οικτρά. Γιατί όχι μόνο η υποδοχή τους ήταν ψυχρή και η άρνηση για βοήθεια άτεγκτη, αλλά επιπλέον όσοι προσπάθησαν να εκμαιεύσουν την αναρρίχησή τους στα πλευρικά ίσαλα, κατέληξαν με κομμένα χέρια, κομμένο κεφάλι ή πυροβολημένοι κατάστηθα.

Κι έτσι οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους γύρισαν πίσω. Πίσω, στο τέλος από το οποίο προσπάθησαν να ξεφύγουν. Πίσω, στην κατακρεούργηση της Σμύρνης.

Η σφαγή του ελληνικού και αρμένικου πληθυσμού της Σμύρνης από τους Τούρκους καθώς και η πυρπόληση της πόλης συνέβησαν στις 13 - 17 Σεπτεμβρίου του 1922. Η καταστροφή αυτή άρχισε 7 ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από την Μικρά Ασία και την είσοδο των ατάκτων του Kemal Ataturk στην πόλη. Οι νεκροί υπολογίζονται σε 75.000 το λιγότερο, οι πρόσφυγες σε 200.000 (από αυτούς έφτασαν στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα οι 150.000 και επανεξορίστηκαν από την ίδια την μητροπολιτική τους χώρα οι 100.000 - εκείνοι που έμειναν, έφτιαξαν οικισμούς με ονόματα που απέτιαν φόρο τιμής στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, όπως τα Νέα Μουδανιά, η Νέα Ποτίδαια, η Νέα Καλλικράτεια, η Νέα Μηχανιώνα και εκατοντάδες άλλα σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική ή η Νέα Ιωνία στην Αττική) και η πυρκαγιά κατέστρεψε ολοσχερώς όλη την πόλη πλην της τουρκικής και της εβραϊκής συνοικίας.

Τα προηγηθείσα της καταστροφής γεγονότα προμήνυαν το μακελειό... για όποιον μπορούσε να διαβάσει τα σημάδια. Μετά την κατάρρευση του ελληνοτουρκικού μετώπου, την ευθύνη του οποίου έφερε ο τότε Διοικητής του Α' Σώματος Στρατού Νικόλαος Τρικούπης, και την άτακτη υποχώρηση και αναδίπλωση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από το Afion Karahisar στα μέσα Αυγούστου του 1922, άρχισε και ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού (Ελλήνων και Αρμενίων) προς τη Μικρασιατική ακτή που κατά τους υπολογισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου έφτανε τις 250.000. Επίσης στη Σμύρνη είχαν βρει καταφύγιο και 15.000 Αρμένιοι που συνωστίζονταν στα διάφορα ιδρύματα και σπίτια της Αρμενικής Κοινότητας.

Η αδιάκοπη άφιξη των τρένων που μετέφεραν στρατιωτικά υπολείμματα και δεκάδες πρόσφυγες στη Σμύρνη, καθώς και οι έντονες φήμες της γενικής κατάρρευσης του μετώπου μεγάλωναν την ένταση και την ανησυχία του πληθυσμού, ενώ η προετοιμασία της ελληνικής διοίκησης για αναχώρηση δεν άφηναν πλέον τις παραμικρές αμφιβολίες για τη μετέπειτα εξέλιξη. Έναντι της έντρομης εκείνης κατάστασης που εξελισσόταν, χαρακτηριστική υπήρξε η απάντηση του Έλληνα Υπάτου Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη στον πρώην Νομάρχη Λέσβου και Διοικητή Χίου Γεώργιο Παπανδρέου, όταν ο δεύτερος του συνέστησε να ενημερώσει άμεσα τον ελληνογενή πληθυσμό για να φύγει. Το σιχαμένο αυτό απολειφάδι φέρεται να του ανταπάντησε: "Καλύτερα να μείνουν εδώ, να τους σφάξει ο Kemal, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θ΄ ανατρέψουν τα πάντα".
Στις 24 Αυγούστου - 6 Σεπτεμβρίου αναχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα. Την επομένη οι χιλιάδες των προσφύγων που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης προκυμαίας "Κε" της Σμύρνης μάταια περίμεναν πλέον τα (επιταγμένα λόγω της εμφύλιας αναταραχής στο Λαύριο της Αθήνας) ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά.. Μετά όμως από έντονη παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου G. Horton, στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά - και μόνο αυτά - για την εξυπηρέτηση των προσφύγων. Την επομένη και ως τις 8 Σεπτεμβρίου αναχώρησαν οι ελληνικές Αρχές Σμύρνης. O μέχρι τότε Έλληνας Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αρ. Στεργιάδης επιβιβάστηκε σε αγγλικό πολεμικό πλοίο που του διατέθηκε, με προορισμό την Κωνσταντινούπολη.
Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης είχε πλέον ξεκινήσει... και τα όσα ακολούθησαν αποτελούν σήμερα αιματοβαμμένη ιστορία.

Οι κατά το ήμισυ μικρασιατικές μου ρίζες με κάνουν να πονάω κάθε φορά που σκέφτομαι και αναθυμούμαι στοιχεία σχετικά με αυτά τα γεγονότα... αν και δεν τα έζησα ο ίδιος. Εν τούτοις δεν χρειάζεται να είναι κανείς ούτε κατά το ήμισυ, ούτε κατά το ένα τέταρτο, ούτε κατά το ένα όγδοο μικρασιάτης για να αισθάνεται ανατριχίλα και ψήγματα πόνου όταν σκέφτεται την καταστροφή, όχι μόνο της Σμύρνης, αλλά την Μικρασιατική γενικότερα. Δεν χρειάζεται να είναι καν 'Ελληνας ή Αρμένιος. Αρκεί να είναι άνθρωπος.
Όλα αυτά μου ήρθαν στο μυαλό ανακαλώντας μια πρόσφατη συζήτηση που είχα με παρέα ιδιαζόντως όμορφη κι ευχάριστη. Κάθε μα κάθε φορά που σκέφτομαι τα γεγονότα αυτά παγώνω, κάτι που μου έχει μείνει από όταν ήμουν μικρό παιδάκι, που άκουγα τις συζητήσεις παππούδων και γιαγιάδων οι οποίοι, πιτσιρίκια ακόμα, βίωσαν ανάλογες τραγωδίες.
Το ξέρω πως κι εμείς έχουμε τεράστιο μερίδιο ευθύνης... Καταπατήσαμε βλακωδώς και υπερφίαλα την ευνοϊκή για εμάς συνθήκη των Σεβρών. Επιπλέον, κατά την επέλασή του προς την Άγκυρα, ο ελληνικός στρατός προέβη κι εκείνος σε αγριότητες. Όχι όμως έτσι... το μακελειό στην Σμύρνη ήταν το κάτι άλλο.
Για αυτό και δεν μου πάει η καρδιά να συνεχίσω εδώ κάνοντας μια εκτενή αναφορά πάνω σε ό,τι συνέβη, άλλωστε οι περισσότεροι ξέρουν μέσες άκρες το χρονικό της καταστροφής. Από την άλλη, θα προσπαθήσω να σας μεταδώσω την συγκινησιακή φόρτιση ενός θρήνου... Ενός θρήνου ονόματι "Orders from the dead" που ερμήνευσε η εξωγήινης φωνητικής ικανότητας (4 οκτάβες!) ελληνοαμερικανίδα τραγουδίστρια Diamanda Galas στο κλασικό της album "Defixiones, will and testament" και που διασκεύασε μοναδικά το ελληνικό black metal συγκρότημα Rotting Christ στο album τους "Aealo". Όσοι δεν έχετε τέτοια ακούσματα ή σας ξενίζει το όνομα του group, μην διστάσετε  εν τούτοις να ανακαλύψετε το συγκεκριμένο κομμάτι που σας παραθέτω... H διασκευή συνίσταται μόνο στην προσθήκη backround μουσικής στον κατά τα άλλα αυτούσια διατηρημένο θρήνο της Galas. Το αποτέλεσμα είναι τουλάχιστον ανατριχιαστικό.
Με κάθε ίχνος σοβαρότητας σας προειδοποιώ πως όσοι και όσες δεν έχουν δυνατό στομάχι θα κάνουν καλύτερα να μην το ακούσουν.

The world is going up in flames...

but these flames are not new to our dead.

Our dead did cry their final prayer in those flames.

Our dead did sing their last lullaby in those flames.

Our dead prayed to our "infidelite God" in those flames.

Our dead whispered a last goodbye to their mother in those flames.

Της είπαν "μάνα, μην σκιάζεσαι... θα γυρίσουμε. Έχε γεια, μάνα!"

The world is going up in flames...

Our world clawed their children close... in the world that's going up in flames.

"Τα παιδιά μου καλέ! Μην είδατε τα παιδιά μου; Για όνομα του Θεού! Ωχ, μου τα πήρανε... και τί να θέλω την ζωή; Τα παιδιά μου! Τα παιδιά μου!"

Βάζει μια τρεχάλα για την θάλασσα, πέφτει και πνίγεται...

Our dead watched their daughters butchered, raped and beaten,

in the still - burning of those flames.

Our dead watched an axe remove their mother's skull and crown a wooden spit,

in the continuous burning of those flames.

Our dead watched while Chrisostomos' eyes and tongue were pulled out,

teeth and fingers broken, one by one,

in the laughing and the cheering of those flames.

"Αρπάξανε από την τετράδα μας, του σκίσανε την κοιλιά με μια μαχαιριά,

τον βάλανε και βάδισε με τ'άντερά του στα χέρια..."

Our dead watched their sisters drenched with gasoline and scream with melting skin.

The world is going up in flames.

The world which is going up in flames...

"Για όνομα του Χριστού! Μην μας αφήσετε! Έχουμε μωρά μαζί μας! Έχουμε γερόντους, κορίτσια... Είστε υπεύθυνοι!"

"Ναύαρχε! Ναύαρχε! Φωτιά! Φωτιά!"

Our dead were dragged in marches through the desert sun for weeks,

until the desert sun burned out their lungs.

And when the blaze turned inside - out their mouths and reaped apart their lips,

we heard their final prayer:

"Lord, God, have mercy please upon our souls!"

"Μας προδώσανε! Μας ξεπουλήσανε! Πανάθεμά τους!"

"Ναύαρχε, τί κάνεις; Ναύαρχε! Σώστε μας! Φωτιά! Φωτιά!"

They saw the world is going up in flames...

buried, not yet dead inside the pits engraved.

"Giaouri, Infideli... our God has chosen you to die!"

"Γονάτισε κάτω!"... και γονατίζει.

"Ξεγυμνώσου!"... και ξεγυμνώνεται.

"Άνοιξε τα σκέλια σου!"... και τα ανοίγει.

"Χόρεψε!"... και χορεύει.

"Φτύσε την τιμή σου και την πατρίδα σου!"... και φτύνει.

"Απαρνήσου την πίστη σου!"... και την απαρνιέται... και την απαρνιέται...

And now the unblessed dead have ordered us to say:

"This is my grave, my holy bed.

You cannot take it!

You cannot erase my name!

You cannot erase our day!

You cannot erase the dead..."

Because we have been ordered now

to list their names, their numbers,

to give their date of birth, their earthly city, their's father's name,

the sweetness of their mother's eyes...

Goodbye.

But I have orders from the dead that warn me:

"Do not forget me.

My blood will fill the air you breath forever.

My deathbird is not dead... it carries all my teeth.

My smile of unforgetfulness, my laugh!"

Βρυκόλακας!

Ι am the man unburied who cannot sleep in forty pieces.

I am the girl, dismembered and unblessed.

I am the open mouth that drags your flesh and that can never rest.